1.การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช

[jacky]

การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช

ความหมาย
 
        การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช  เป็นวิธีการขยายพันธุ์พืชวิธีหนึ่ง  แต่มีการปฏิบัติภายใต้สภาพที่ควบคุม เรื่องความสะอาดแบบปลอดเชื้อ อุณหภูมิ และแสง ด้วยการนำชิ้นส่วนของพืชที่ยังมีชีวิต เช่น ลำต้น ยอด ตาข้าง ก้านช่อดอก ใบ ก้านใบ อับละอองเกสร เป็นต้น  มาเพาะเลี้ยงบนอาหารสังเคราะห์ และชิ้นส่วนนั้น
สามารถเจริญและพัฒนาเป็นต้นพืชที่สมบูรณ์  มีทั้งส่วนใบ ลำต้น และรากที่สามารถนำออกปลูกในสภาพธรรมชาติได้ที่ผ่านมามีการนำเทคนิค การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชประยุกต์ใช้กับงานด้านเภสัชวิทยา และชีววิทยา  แต่ปัจจุบันมีการพัฒนา  และนำมาใช้แก้ปัญหาหรือเพื่อประโยชน์
์ในภาคเกษตรและภาคอุตสาหกรรมกันมากขึ้น


  ประโยชน์

  คุณสมบัติที่ถูกนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์ของวิธีเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อมีหลายข้อพอสรุปได้ดังนี้
  1.  สามารถผลิตต้นพันธุ์พืชปริมาณมาณมากในระยะเวลาอันรวดเร็ว
  2.  ต้นพืชที่ผลิตได้จะปลอดโรค  โดยเฉพาะโรคที่มีสาเหตุจากเชื้อไวรัส มายโคพลาสมา ด้วยการตัดเนื้อเยื่อเจริญที่อยู่บริเวณปลายยอดของลำต้น  
ซึ่งยังไม่มีท่อน้ำ ท่ออาหาร    อันเป็นทางเคลื่อนย้ายของเชื้อโรคดังกล่าว
  3.  ต้นพืชที่ผลิตได้ จะมีลักษณะทางพันธุกรรมเหมือนต้นแม่ คือมีลักษณะตรงตามพันธุ์ด้วยการใช้เทคนิคของการเลี้ยงจากชิ้นตาพืชพัฒนาเป็นต้นโดยตรง  หลีกเลี่ยงขั้นตอนการเกิดกลุ่มก้อนเซลล์ที่เรียกว่า แคลลัส
  4.  ต้นพืชที่ผลิตได้จะมีขนาดสม่ำเสมอ  ผลผลิตที่ได้มีมาตรฐานและเก็บเกี่ยวได้คราวละมากๆ พร้อมกันหรือในเวลาเดียวกัน
  5.  เพื่อการเก็บรักษาหรือแลกเปลี่ยนพันธุ์พืชระหว่างประเทศ
  6.  เพื่อประโยชน์ด้านการสกัดสารจากต้นพืช  นำมาใช้ประโยชน์ด้านต่างๆ  เช่น ยาฆ่าแมลง ยารักษาโรค  เป็นต้น
          นอกจากนี้  ยังมีคุณประโยชน์อีกหลายประการ  เช่น เพื่อการผลิตพืชทนทานต่อสภาพแวดล้อม ทนกรดทนเค็ม
เป็นต้น  หรือการใช้ประโยชน์เกี่ยวกับการศึกษา
          ทางชีวเคมี   และสรีรวิทยาของพืช เป็นต้น ในส่วนของ กรมส่งเสริมการเกษตรได้นำประโยชน์ข้อ 1-4
มาเป็นข้อกำหนดคุณลักษณะพันธุ์พืช
ที่ผลิตด้วยวิธีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อก่อนนำเข้าระบบส่งเสริมสู่เกษตรกรคือ ต้นพันธุ์พืชที่ผลิตได้ต้องปลอดโรคมีลักษณะตรงตามพันธุ์
ุ์และสามารถขยายได้ปริมาณมากในเชิงอุตสาหกรรม นับเป็นหน่วยงานแรกของภาครัฐที่มีการนำเทคโนโลยี เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อมาพัฒนา
ใช้กับงานขยายพันธุ์พืชเศรษฐกิจในเชิงพานิชย์อย่างเป็นรูปธรรมและพร้อมนำไปใช้ในระบบส่งเสริม ตัวอย่างพันธุ์พืชเพาะเลี้ยงที่มีการ
ทดลองนำร่องปลูกในสภาพไร่  และประสบผลสำเร็จเป็นอย่างดี ได้แก่ หน่อไม้ฝรั่ง กล้วย อ้อย สับปะรด ไผ่ เบญจมาศ และสตรอเบอรี่ เป็นต้น


**************************************