จังหวัดนนทบุรี
ความเปนมาของเมืองนนทบุรีนนทบุรี กอตั้งมากวา 400 ป เดิมเปนหมูบานที่ มีผูคนอาศัยอยูหนาแนน รูจักกัน
ในชื่อ “บานตลาดขวัญ” ซึ่งเปนดินแดนที่ มีความอุดมสมบูรณ เนื่องจากอยูริมฝงแมน้ําเจาพระยา
และเปนสวนผลไมที่ขึ้นชื่อของกรุงศรีอยุธยา
พ.ศ. 2092 สมเด็จพระมหาจักรพรรดิแหงกรุงศรีอยุธยายกบานตลาดขวัญขึ้นเปน
เมืองนนทบุรี โดยตัวเมืองนนทบุรีแตเดิมนั้นตั้งอยูที่ ตําบลบางกระสอในปจจุบัน โดยมีวัดหัวเมือง
(ปจจุบันเปนวัดรางที่ทางราชการไดใชเปนสถานที่ตั้งโรงพยาบาลพระนั่งเกลา)
เปนเขตเหนือ และ มีวัดทายเมืองเปนเขตใต
พ.ศ. 2179 พระเจาปราสาททองทรงโปรดเกลาฯ ใหขุดคลองลัดตอนใตวัดทายเมือง ไปทะลุออกหนาวัดเขมา
ทั้งนี้ เพราะเดิมทีนั้นแมน้ําเจาพระยาไหลวกวนโดยเขาแมน้ําออมไหลมา
ทางบางใหญแลววกเขาคลองบางกรวยขางซอยวัดชะลอมาออกหนาวัดเขมา ดังนั้นเมื่อขุดคลองลัด
แลวกระแสน้ําจึงเปลี่ยนทางเดินไหลเขาคลองลัดที่ขุดใหม นานเขาก็กลายเปนแม น้ําเจาพระยาใหม
ในปจจุบัน ส วนแมน้ําเจาพระยาเดิมก็ตื้นเขินกลายเปนคลองไปในที่ สุด และเมื่อคราวสมเด็จพระ
นารายณมหาราชขึ้นครองราชย พ.ศ. 2208 พระองคทรงเห็นว าเมื่ อแม น้ําเจาพระยาเปลี่ ยน
ทางเดินทําใหขาศึกเขาประชิดพระนครไดง ายขึ้น จึงโปรดเกลาฯ ใหสรางปอมปราการตรงปาก
แม น้ําออม และใหยายเมืองนนทบุรีมาอยู ปากแมน้ําออมในคราวเดียวกัน เมืองนนทบุรีจึงตั้งอยู
บริเวณปากแม น้ําออมตั้งแต นั้นมา จนกระทั่ งถึงยุคสมัยของกรุงรัตนโกสินทร ในรัชสมัยของ
พระบาทสมเด็จพระนั่งเกลาเจาอยู หัว ไดทรงโปรดฯ
ใหรื้อปอมและเมืองบางสวนเพื่อนําอัฐ (เงิน)
ไปสรางวัดเฉลิมพระเกียรติ และบางสวนก็ถูกกระแสน้ําพัดเซาะพังทลายลงน้ําไป
ปจจุบันจึงเหลือ แตศาลหลักเมืองเทานั้น
นนทบุรีไดรับการประกาศจัดตั้งเปนจังหวัด เมื่อวันที่ 9 พฤษภาคม 2489จังหวัดนนทบุรีในปจจุบัน
จังหวัดนนทบุรี ตั้งอยูในภาคกลาง บนฝงแมน้ําเจาพระยา เปนจังหวัด 1 ใน 5
ของจังหวัดปริมณฑล คือ นนทบุรี สมุทรปราการ นครปฐม สมุทรสาคร และปทุมธานี
มีเนื้อที่ ประมาณ 622 ตารางกิโลเมตร
(เมื่อเปรียบเทียบกับพื้นที่ของจังหวัดในภาคกลางทั้งหมด จังหวัดนนทบุรีมีขนาดเล็กเปนที่ 2
รองจากจังหวัดสมุทรสงคราม) โดยแมน้ําเจาพระยาไดตัดแบงพื้นที่
ของจังหวัดออกเปน 2 สวน คือ ฝงตะวันตกและฝงตะวันออก จังหวัดนนทบุรีอยูหางจากกรุงเทพฯ
20 กิโลเมตร ประกอบดวยอําเภอทั้งหมด 6 อําเภอ ไดแก อําเภอเมืองนนทบุรี อําเภอปากเกร็ด
อําเภอบางบัวทอง อําเภอบางใหญ อําเภอบางกรวย และอําเภอไทรนอย มีองคกรปกครอง
ทองถิ่นประกอบดวย องคการบริหารสวนจังหวัด 1 แหง เทศบาลนคร 2 แหง เทศบาลเมือง 3 แหง
เทศบาลตําบล 6 แหง และองคการบริหารสวนตําบล 34 แหง พื้นที่สวนใหญเปนที่ราบลุม
แตเดิม ประชาชนสวนใหญมีอาชีพทําสวนผลไม และทําไร ทํานา
ปจจุบันพื้นที่ ของจังหวัดซึ่งเคยเปนสวน ผลไมและมีอาณาเขตติดตอกับกรุงเทพฯ
เริ่มมีการเปลี่ยนแปลงเปนที่ อยู อาศัยของประชาชนที่ อพยพมาจากทุกภาคของประเทศ
นอกจากนี้ พื้นที่ บางสวนของจังหวัดในบางอําเภอยังเปนที่
รองรับการขยายตัวในดานอุตสาหกรรม มีการจัดสรรที่ดิน และกอสรางโรงงานอุตสาหกรรม
เปนจํานวนมาก อาจกลาวไดวาพื้นที่ ฝงตะวันออกของจังหวัดซึ่งเปนพื้นที่
มีอาณาเขตติดตอ กับ กรุงเทพฯ เปนสวนหนึ่งของกรุงเทพฯ ดวย
--------------------------------------
